Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan sonraki ilk yıllar, siyasal hayatın hareketli ve deneysel bir dönemi olmuştur. Mustafa Kemal Atatürk’ün teşvikiyle kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF), çok partili hayata geçişin ilk ciddi adımlarından biri olarak tarihe geçti. Fırkanın genel başkanı olarak görev yapan Ali Fethi (Okyar) Bey, 4 Eylül 1930 tarihinde İzmir’e geldiğinde halkın büyük ilgisiyle karşılandı. Ancak bu ziyaret, kısa süre içerisinde gerginliklerin yaşandığı bir olaya dönüştü.
Fethi Bey’in İzmir Ziyareti
Serbest Cumhuriyet Fırkası, kısa sürede ülke genelinde büyük ilgi görmüş, özellikle ekonomik sıkıntıların yaşandığı 1930’larda geniş bir halk desteği elde etmişti. Fethi Bey’in İzmir’e gelişi de bu ilginin açık bir göstergesiydi. Binlerce kişi onu karşılamak için sokaklara döküldü. Kalabalık, Cumhuriyet Halk Fırkası’nın (CHF) güçlü olduğu İzmir’de büyük bir gövde gösterisine dönüştü.
Taşlı Saldırılar
Fethi Bey’in gelişi sırasında bazı gruplar kontrolden çıkarak Cumhuriyet Halk Fırkası İzmir İl Binası ve dönemin önemli yayın organlarından Anadolu Gazetesi’nin idarehanesine taşlı saldırılarda bulundu. Olaylar, çok partili hayatın henüz olgunlaşmadığını ve siyasi kutuplaşmanın sert yansımalarını gözler önüne serdi.
Olayların Yankıları
Yaşanan taşkınlıklar, Ankara’da ve kamuoyunda dikkatle izlendi. SCF’nin kuruluş amacı demokratik hayatı güçlendirmek olsa da, olayların büyümesi hükümet çevrelerinde endişe yarattı. İzmir’deki bu gelişmeler, ilerleyen süreçte Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın faaliyetlerinin daha da yakından takip edilmesine neden oldu. Nitekim kısa süre sonra SCF kendi kendini feshederek tarihe karıştı.
4 Eylül 1930’da İzmir’de yaşanan bu olay, Türkiye’nin çok partili siyasal hayatı deneme sürecinin en önemli kırılma noktalarından biri oldu. Fethi Bey’in İzmir ziyareti halkın siyasete olan ilgisini ortaya koyarken, aynı zamanda siyasi rekabetin toplumsal huzuru nasıl zorlayabileceğini de göstermiştir.
Bir yanıt yazın